Kennisblog 0: een inleiding
Een van de belangrijkste pijlers in de huidige fase van het Dakdorpen project is kennis ontwikkelen en ontsluiten voor een breed publiek, kennis over wat er komt kijken bij het bewonen en het vergroenen van daken. We doen al anderhalf jaar lang elke week nieuwe ervaringen op door te werken aan een pilot dakdorp op bedrijfsverzamelgebouw De Kroon. Uiteindelijk is ons doel om al deze kennis te bundelen in een publicatie die we openbaar publiceren. Tegelijkertijd willen we ook nu al voorlopige lessen delen, enerzijds om zodoende ons proces goed te documenteren, anderzijds om nu al interactie aan te kunnen gaan met betrokkenen en experts.
Met dat doel in ons achterhoofd gaan we de komende tijd een aantal blogs schrijven over alle overkoepelende onderdelen van ons onderzoek. Deze onderzoeksrichtingen hebben al vaker de revue gepasseerd op onze website, blog en sociale media maar hieronder lichten we nogmaals kort toe wat ook alweer die verschillende deelaspecten zijn.
Om op bestaande bouw planten en woningen toe te voegen moeten we namelijk veel vragen beantwoorden. Sommige vragen betreffen de constructie en draagkracht van het gebouw, anderen gaan over welke soort planten geschikt zijn, terwijl weer andere vragen te maken hebben met het ontwerp en het samen leven op daken. Uiteindelijk onderscheiden we binnen het project vijf onderzoeksrichtingen:
Constructief onderzoek
Juridisch planologisch onderzoek
Onderzoek naar financiën en business modellen
Ecologisch onderzoek
Ontwerpend onderzoek
Dit onderscheid roept natuurlijk de vraag op, wat er precies valt onder welke richting. Hieronder beschrijven we precies dat in een beknopt stukje per onderzoeksrichting.
1. Constructief onderzoek
Dit onderdeel betreft vragen met betrekking tot de draagkracht van het dak. Ook gaat het constructief onderzoek in op de noodzaak en mogelijkheden van versteviging of afdracht-constructies. Hoe plaatsen we de woonvormen op het dak? Hoeveel woningen zijn er in totaal mogelijk? Wat is de maximaal mogelijke vergroening van het dak?
2. Juridisch-planologisch onderzoek
Dit onderdeel betreft het vergunnen van het dakdorp; hoe is bijvoorbeeld de bestemming wonen te realiseren op een bestaand kantoorgebouw? Mag dit volgens de regels van de nationale overheid en de gemeente? Welke eisen komen er bij kijken, welke deelaspecte betreft het? Te denken valt aan onder andere brandveiligheid, akoestiek en veiligheid.
3. Onderzoek naar financiën en business modellen
Het financieel onderzoek betreft de verschillende opties voor verdienmodellen van dakdorpen. Welke business modellen zijn mogelijk? Welke begroting is nodig voor de uitvoering van een eerste dakdorp? Wat zijn de risico’s? Hoe verhouden vastgoedpartijen en ontwikkelaars zich tot het concept? Wat voor contracten en afspraken met dak-eigenaren en dak-bewoners zijn denkbaar?
4. Ecologisch onderzoek
Ook het vergroenen van het dak roept vragen op. Want welke plantensoorten en substraten gedijen goed op daken? Hoe verhouden deze planten zich tot de natuurlijke omgeving rondom de Kroon? Op welke manier kan de beplanting op het dak een bijdrage leveren aan waterbuffering, verminderen van hittestress en luchtvervuiling, en het ondersteunen van biodiversiteit?
5. Ontwerpend onderzoek
Het laatste onderdeel brengt enerzijds alle eerder genoemde onderdelen samen en beantwoord anderzijds ook nog eigen deelvragen. Zo gaan we al ontwerpend in op de sociale dynamiek van een dakdorp en ontdekken we de impact op de stad. Tevens is het een grote puzzel om bijvoorbeeld constructieve eisen samen te laten komen met ecologische in een coherent en realiseerbaar architectonisch ontwerp. Vragen die we onszelf hier stellen zijn bijvoorbeeld wat het verschil is tussen een dakdorp met een tijdelijke termijn versus een dakorp voor onbepaalde tijd? Of hoe we omgaan met het verschil in collectieve en privé buitenruimte?
De komende tijd gaan we al deze onderwerpen af en publiceren we per onderwerp een tussenstand van waar we staan, waarbij we enkele voorlopige inzichten delen en tevens vertellen wat onze vervolgstappen zijn. We starten binnenkort met kennisblog 1, over het constructieve onderzoek!